بطور طبیعی در روده انسان تعداد بسیار زیادی باکتری وجود دارد که با انسان همزیستی مسالمت آمیز دارند. البته به غیر از باکتریهای مفید باکتریهای مضر هم وجود دارد ولی غالبا 85 درصد باکتریهایی که فلور طبیعی روده را تشکیل می دهند باکتریهای مفید هستند. این باکتریهای اثرات مثبتی روی سلامتی انسان دارند. دسته ای از این باکتریها که به باکتریهای پروبیوتیک معروف هستند علاوه براینکه به گوارش کمک می کنند؛ در بدن ویتامین می سازند و آنتی بیوتیک و اسیدهای آلی تولید می کنند.اگر باکتریهای خوب روده انسان از بین بروند؛ سیستم ایمنی بدن تحت تاثیر قرار می گیرد، ممکن است دچار بیماری های خود ایمن، آلرژی غذایی، مشکلات گوارشی، آکنه،مشکلات پوستی، خستگی مفرط، افسردگی ، سردرد و سرماخوردگی های مکرر شویم.
بطور طبیعی باکتریهای پروبیوتیک از طریق میوه و سبزیجات تازه،غذاهای تخمیری و لبنیات می توانند وارد رژیم غذایی ما شوند اما امروزه به دلیل استفاده از سموم کشاورزی و آنتی بیوتیکها این باکتریهای مفید از بین می روند و نه تنها باکتریهای پروبیوتیک از طریق غذا وارد بدن ما نمی شوند بلکه ورود آنتی بیوتیکها به بدن باعث نابودی باکتریهایی مفید بدن نیز می شود.
اهمیت باکتریهای پروبیوتیک در بدن:
1- پیشگیری و درمان اسهال
2- مفید برای بیماری سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
3- هضم و گوارش بهتر مواد غذایی
4- داشتن پوستی سالم تر
5- بهبود و تقویت سیستم ایمنی و جلوگیری از عفونت‌ها
6- جلوگیری از رشد و تکثیر باکتریهای مضر
7- کمک به ساخت ویتامین‌های گروه B و K و بهبود جذب ویتامین ها و مواد معدنی
8- پیشگیری و درمان عفونتهای ادرای و تناسلی
9- کاهش التهاب مزمن روده ای(Inflammatory Bowel Diseases)
10- کاهش آلرژی غذایی
11- کاهش سرماخوردگی و آنفولانزا
منابع غذایی پروبیوتیک:
1- سیرخام
سیر خام حاوی نوعی ترکیب فیبر غیر قابل هضم است که از قسمت فوقانی دستگاه گوارش عبور می کند و بدون هضم باقی می ماند. پس از عبور از روده کوچک و رسیدن به روده بزرگ ، آنها توسط میکرو فلور روده تخمیر می شوند.
2- پیاز
پیاز خام و پخته هر دو منبع عالی پربیوتیک هستند. پیاز همچنین حاوی اینولین (فیبر گیاهی محلول که هضم را تقویت می کند) می باشد.
3-سیب
4- موز
موز علاوه بر اینولین ،دارای نشاسته پروبیوتیک هست که باکتریهای مفید روده را تغذیه می کند.
5- تره فرنگی
تره فرنگی همچنین یک منبع پروبیوتیکی عالی است. حاوی 16٪ فیبر اینولین است که به باکتری های روده و تجزیه چربی کمک می کند.
6- محصولات تخمیری تهیه شده از سویا : تمپه و ناتو ( برای اطلاعات بیشتر کلیک کنید.)
7-ماست
ماست تهیه شده از شیر دامی که از چراگاه سبز تغذیه کرده، ماست یونانی و ماست پروبیوتیک توصیه می شود.
8- سرکه سیب
از آنجایی که این سرکه از آب سیب تخمیر شده بدست می آید مقدار زیادی باکتری پروبیوتیک دارد.
9- کفیر
کفیرشبیه به ماست است. این فرآورده های لبنی تخمیر شده ، ترکیبی از شیر و دانه های کفیر تخمیر شده است. دارای طعمی کمی اسیدی و ترش است و سویه های زیادی از باکتریهای پروبیوتیک را دارد. از آنجا که کفیر با مخمر و باکتری های بیشتری تخمیر می شود ، محصول نهایی حاوی پروبیوتیک ها بیشتر و لاکتوز پایین تر نسبت به ماست معمولی است و این باعث می شود برای بسیاری از افرادی که تحمل لاکتوز ندارند مناسب باشد.
10- سوپ میسو
با تخمیر سویا ، جو یا برنج قهوه ای با کوجی ایجاد می شود. کوجی نوعی قارچ است و روند تخمیر آن از چند روز تا چند سال طول می کشد. سوپ میسو در سراسر جهان مشهور است .مبدا آن کشور ژاپن است.
11- کیم چی
غذای معروف مردم کره است که به صورت تخمیری تهیه می شود. زمان لازم برای تخمیر 14 روز است.
12- ساورکرات
یک نوع کلم ترش تخمیری است این محصول تخمیر حاوی باکتریهای پروبیوتیک است.( در ایران تولید ساورکرات معمول نیست) Sauerkraut در آلمان بسیار محبوب است. سرشار از ویتامین C و آنزیم های گوارشی است. همچنین منبع خوبی از باکتریهای اسید لاکتیک طبیعی ، مانند لاکتوباسیل است.
13- شکلات تلخ
شکلات تلخ 70% ارگانیک،توسط باکتریهای روده تجزیه و تخمیر می شود و باعث تقویت فلور روده است و اثرات ضد التهابی دارد.
14- خیار شور تخمیری
انواع ترشی و خیارشور که بصورت تخمیری تهیه شوند حاوی باکتریهای پروبیوتیک هستند. در قدیم مقداری خیار همراه آب و نمک را در ظروف می گذاشتند و درب آن را می بستند و بعد از چند ماه، خیار شور آماده می شود. در واقع به باکتریهای اجازه فعالیت تخمیری داده می شد. اما امروزه برای تهیه ترشی و خیار شور از سرکه استفاده می کنند و طعم ترش را بدون نیاز به تخمیر شدن ایجاد می کنند. پس خیارشور که با سرکه درست شده و کارخانه ای است تخمیری و پروبیوتیک نیست.
15- پنیر پروبیوتیک
باکتریهای پروبیوتیک:
- Lactobacillus acidophilus
- Lactobacillus bulgarius
- Lactobacillus reuteri
- Streptococcus thermophilus
- Saccharomyces boulardii
- Bifidobacterium bifidum
- Bacillus subtilis
منابع:
