پتاسیم یک ماده معدنی و الکترولیت حیاتی برای بدن است. سومین ماده معدنی فراوان در بدن می باشد و نقش بسیار مهمی در حفظ سلامتی انسان دارد و این ماده معدنی علاوه بر اینکه به عنوان الکترولیت عمل می کند، برای سلامت مغز، قلب، کلیه ها، بافت ماهیچه ای و استخوانها ضروری است.به حفظ فشار خون طبیعی کمک می کند ، مواد مغذی را به سلول ها منتقل می کند و عملکرد عصبی و عضلات سالم را پشتیبانی می کند.
نقش پتاسیم در بدن انسان:
1- کاهش ریسک سکته مغزی
پتاسیم نقش مهمی در حفظ عملکرد مغز در سطح نرمال دارد.باعث می شود اکسیژن بیشتری به مغز برسد در نتیجه فعالیتهای عصبی تحریک شده و عملکرد شناختی افزایش می یابد.مصرف زیاد پتاسیم از منابع غذایی ،انسان را در برابر مرگ ناشی از سکته مغزی محافظت کند. مشخص شده افرادی که در معرض خطر این بیماری قرار گرفته اند غالباً کمبود این ماده مغذی ضروری در بدنشان وجود داشته است. از آنجا که پتاسیم به عنوان یک گشادکننده عروق عمل می کند ، هنگامی که مقدار مناسبی از این ماده معدنی مصرف شود ، رگ های خونی در بدن شل می شوند. این بدان معنی است که خون آزادتر جریان می یابد و احتمال لخته شدن خون و سکته مغزی کمتر است.
2- تثبیت قند خون
کاهش سطح پتاسیم باعث افت قند خون می شود. کاهش قند خون می تواند باعث تعریق ، سردرد ، ضعف ، لرزش عصبی شود. دریافت کلرید پتاسیم و سدیم باعث تسکین فوری در چنین شرایطی می شود. به همین دلیل است که افراد دیابتی باید سطح پتاسیم خود را در حدنرمال نگه دارند.
3- ضروری برای فعالیت نرمال ماهیچه ها
بیشتر پتاسیم بدن در ماهیچه ها قرار دارد. برای انقباض و انبساط منظم عضلانی پتاسیم ضروری است. پتاسیم مسئول عملکرد بهینه و واکنشهای سریع عصب و عضله می باشد.
4- جلوگیری از گرفتگی عضلات
گرفتگی عضله از نشانه ها ی کمبود پتاسیم است.
5- حفظ سلامت و تراکم استخوانها
مطالعات نشان داده که خوردن میوه وسبزیجاتی که سرشار از پتاسیم هستند باعث افزایش تراکم استخوان، تقویت و طول عمر بیشتر استخوانها می شود.
6- تنظیم عملکرد شبکه عصبی
کانال های پتاسیم نقش اساسی در حفظ هدایت الکتریکی مغز و تأثیر چشمگیر بر عملکرد مغز دارند. همچنین در عملکرد بالاتر مغز مانند حافظه و یادگیری نقش دارند. علاوه بر این ، بیماری هایی مانند صرع مربوط به اختلال عملکرد کانال های پتاسیم است که می تواند در اثر کمبود پتاسیم ایجاد شود. پتاسیم به تعدیل و تنظیم جریانهای الکتریکی در بدن کمک کنند.
7- تنظیم فشار خون
یکی از مهمترین نقشهای پتاسیم، خاصیت گشاد کردن عروق و رفع تنش از رگهای خونی است که مانع از بالا رفتن فشار خون و در نتیجه باعث حفظ سلامت قلب می شود.
8- مهم برای متابولیسم( سوخت و ساز) در بدن
پتاسیم در فرآوری متابولیک مواد مغذی مختلفی مانند چربی ها و کربوهیدرات ها کمک می کند. بنابراین ، در استخراج انرژی از مواد مغذی مصرفی از اهمیت بسیاری برخوردار است. مطالعات دقیق انجام شده در دانمارک نشان داده است که این ماده معدنی نیز جزئی جدایی ناپذیر از سنتز پروتئین است ، که در بازسازی بافت ها ، رشد سلولی و متابولیسم متعادل تأثیر دارد.
9- کاهش اضطراب و استرس
این ماده معدنی می تواند به تنظیم هورمونهای مختلف در بدن ،از جمله هورمونهای استرس مانند کورتیزول و آدرنالین کمک کند.
10- حفظ تعادل آب و تنظیم سطح مایعات بدن
پتاسیم یک الکترولیت عالی در بدن انسان است. به تنظیم سطح مایعات بدن کمک می کند ودر تعدادی از عملکردهای مهم بدن نقش دارد. بعلاوه ، الکترولیتها به انتقال بارهای الکتریکی در بدن از مغز و سیستم عصبی کمک می کنند.
*( در بعضی منابع نوشته شده که پتاسیم مانع از تشکیل سنگ کلیه می شود.)
نشانه های اولیه کمبود پتاسیم در بدن
1- احساس ضعف و خستگی
2-ضعف و درد عضلانی
3-یبوست
مقدار مورد نیاز روزانه بدن به پتاسیم
بزرگسالان معمولا بین 3500 تا 4700 میلی گرم پتاسیم در روز نیاز دارند.
منابع غذایی سرشار از پتاسیم
| 100 گرم ماده غذایی | میلی گرم پتاسیم |
| موز | 358 |
| قارچ | 318 |
| هویج | 320 |
| اسفناج | 558 |
| بروکلی | 316 |
| جعفری | 554 |
| ریحان | 295 |
| کشمش پلویی | 749 |
| تخمه آفتابگردان | 645 |
| آجیل مخلوط | 632 |
| سیب زمینی پخته | 379 |
| عدس پخته | 369 |
| لوبیا پخته | 389 |
| آووکادو | 485 |
| چغندر پخته | 305 |
| گوجه فرنگی | 237 |
| ماهی سالمون | 490 |
| ماهی قزل الا | 377 |
| یک لیوان آب پرتقال | 496 |
| یک لیوان آب گریپ فوروت | 310 |
| یک لیوان شیر کم چرب | 366 |
| برگه زرد آلو | 1162 |
خربزه، طالبی و هندوانه، خرما،سبزیجات برگ سبز،کرفس، کدو و بادمجان، تخمه کدو،کدو حلوایی نیز از دیگر منابع خوب برای پتاسیم محسوب می شوند.
منابع:
