کم خونی

کم خونی وقتی اتفاق می افتد که بدن گلبول قرمز کافی نداشته باشد.این وضعیت می تواند ناشی از خونریزی باشد یا بنا به دلایلی گلبولهای قرمز از بین بروند یا دربدن ساخته نشوند. انواع مختلفی از کم خونی وجود دارد یکی از شایع ترین نوع آن، کم خونی ناشی از فقر آهن است. گلبولهای قرمز دارای پروتئینی بنام همو گلوبین هستند.هموگلوبین مملو از آهن است.بدون آهن کافی بدن نمی تواند هموگلوبین بسازد.وظیفه هموگلوبین انتقال اکسیژن به بافتهای بدن است.همچنین کمبود ویتامین B12 و کمبود فولات(B9) نیز می تواند در توانایی بدن برای ساخت هموگلوبین اثرمنفی بگذارد.رعایت رژیم غذایی غنی از آهن و ویتامینهای B برای کسانی که کم خونی دارند لازم است. داروهای مکمل نیز و جود دارد.درمورد استفاده از داروهای مکمل برای رفع کم خونی باید با پزشک مشورت کنید.

 

مواد غذایی تامین کننده آهن مورد نیاز بدن:

دو نوع آهن در غذاها وجود دارد؛ آهن دارای هموگلوبین و آهن بدون هموگلوبین. منابع غذایی حیوانی مثل انواع گوشت، هر دونوع آهن را دارا هستند و جذب آهن از منابع غذایی حیوانی برای بدن انسان راحت تر است.آهن بدون همو گلوبین در منابع غذایی گیاهی وجود دارد که برای جذب بهتر توصیه می شودهمراه گوشتها یا میوه و سبزیجاتی که ویتامین C دارند میل شود.

1- گوشت و مرغ

بهترین منابع تامین کننده آهن و ویتامین B12 و  B6 گوشت گوسفند و گوساله و مرغ است. از دیگر منابع حیوانی خوب آهن، تخم مرغ را می توان نام برد. گوشت، مرغ و تخم مرغ اگر با سبزیجات برگ سبز که ازمنابع گیاهی خوب آهن هستند مصرف شود به جذب بهتر آهن از منابع گیاهی نیز کمک می کند.

2- سبزیجات برگی به رنگ سبز تیره مثل اسفناج، kale ,colarred greens ,swiss chard نیز ازمنابع گیاهی سرشار از آهن هستند.(البته اسفناج مقداری اگزالات دارد که جدب آهن را کم می کند.)

3- ماهی، میگو و انواع صدف

غذاهای دریایی نیز از منابع خوب آهن بشمار می آیند.نکته مهم این است که مواد غذایی سرشار از آهن اگر با غذاهایی که کلسیم زیاد دارند مثل شیر، ماست، پنیر و کفیر هم  شوند، کلسیم مقدار جذب آهن را کم می کند.

4- انواع لوبیا، عدس، سویا از منابع گیاهی حاوی آهن هستند.

5- آجیل و دانه ها

تخم کدو، بادام هندی، پسته، میوه ها ی خشک مثل برگه زرد آلو و کشمش هم ازمنابع غذایی تامین کننده آهن به شمار می آیند.

6- جگر از منابع غنی از آهن بشمار می آید و در رفع کم خونی موثراست. همچنین دل،قلوه و زبان نیز سرشار از آهن هستند.

 

نکات مهم و قابل توجه:

1- غذاهای غنی از آهن را با غذاهای غنی از کلسیم نخورید.

2- برای جذب بهتر آهن، مواد غذایی که حاوی آهن هستند را با منابعی که ویتامین C دارند مثل فلفل دلمه، لیمو ترش، پرتقال و ... میل کنید.

3- میوه و سبزیجاتی که حاوی بتا کاروتن (پیش ساز ویتامین A) هستند مانند هویج، زردآلو،چغندر، فلفل قرمز به جذب بهتر آهن کمک می کنند.

4- نوشیدن چای، قهوه و نوشابه ها ، مانع جذب آهن می شود.

colarred greens

 

Swiss chard

 

Kale

منابع:

Healthline

Web MD

Cleveland Clinic