مغز یکی از مهمترین اندام بدن است که عملکرد سایر اندام ها را کنترل و تنظیم می کند. رژیم غذایی نامناسب که طولانی مدت استفاده شود می تواند به مغز آسیب برساند و روی عملکرد مغز و حافظه انسان اثر سوء بگذارد حتی ممکن است باعث از دست دادن حافظه و فراموشی شود.
مواد غذایی که برای حفظ سلامت مغز باید از خوردن آنها پرهیز کرد:
1- غلات تصفیه شده
مانند آرد سفید، نان و محصولات قنادی تهیه شده از آرد سفید، برنج سفید، ماکارونی تهیه شده از آرد تصفیه شده. این مواد دارای شاخص گلایسمی بالایی هستند و سریع هضم می شوند و قند خون را به سرعت بالا می برند که این امر باعث اختلال در عملکرد مغز می شود. همچنین مصرف زیاد کربوهیدراتهای تصفیه شده با شاخص گلیسمی بالا (GI) ممکن است باعث کاهش هوش، حافظه و همچنین خطر زوال عقل شود. توصیه می شود نان تهیه شده از آرد گندم کامل، برنج قهوه ای و ماکارونی تهیه شده از آرد کامل تهیه و مصرف کنید. متاسفانه در کشور ما محصولات تهیه شده از آرد کامل و برنج قهوه ای را نمی توان براحتی تهیه کرد.
2- شکر
شکر تصفیه شده دشمن سلامتی انسان است. چه بصورت شکر و قند در کنار چای مصرف شود یا در بیسکوئیت و شیرینجات مصرف شود و یا در انواع نوشابه و آبمیوه های صنعتی بکار رود.مصرف طولانی مدت قندو شکر می تواند باعث مشکلاتی در سیستم عصبی شود و در حافظه و در توانایی یادگیری اختلال ایجاد کند. توصیه می کنم شکر اصلا نخورید و اگر نمی توانید شیرینی، کیک و بیسکوئیت مصرف نکنید حداقل به مقدار کمتر استفاده کنید.
3- نوشابه ها
نوشابه ها شامل انواع نوشیدنی هایی مانند نوشابه، دلستر،نوشیدنی های ورزشی، نوشیدنی های انرژی زا و آب میوه های آماده و سودا (آب گازدار) است. مصرف زیاد نوشیدنی های قندی نه تنها باعث چاقی می شود بلکه خطر ابتلا به دیابت نوع 2 و بیماری های قلبی را افزایش می دهد. همچنین بر مغز شما نیز تأثیر منفی می گذارد.مصرف بیش از حد نوشیدنی های قندی شانس ابتلا به دیابت نوع 2 و خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش می دهد.بسیاری از نوشیدنی های شیرین با شربت ذرت با فروکتوز بالا (HFCS) است که از 55٪ فروکتوز و 45٪ گلوکز تشکیل شده است شیرین می شوند. مصرف زیاد فروکتوز می تواند منجر به چاقی ، فشار خون بالا ، آسیب به کبد ، دیابت و اختلال عملکرد شریانی شود و در دراز مدت از باعث از دست رفتن حافظه و زوال عقل می شود.
4- شیرین کننده های مصنوعی
آیا تا به حال به نوشابه های بدون قند یا شیرینی های بدون قند مصرف کرده اید؟ این مواد با شکر شیرین نمی شوند بلکه با شیرین کننده های مصنوعی مانند آسپارتام شیرین می شوند.آسپارتام از فنیل آلانین ، متانول و اسید آسپارتیک ساخته شده است.فنیل آلانین می تواند از سد خونی مغز عبور کند و ممکن است تولید انتقال دهنده های عصبی را مختل کند. علاوه بر این ، آسپارتام یک استرس زا شیمیایی است و ممکن است آسیب پذیری مغز در برابر استرس اکسیداتیو را افزایش دهد. یک مطالعه به بررسی اثرات یک رژیم غذایی با آسپارتام بالا پرداخت. شرکت کنندگان در حدود 11 میلی گرم آسپارتام برای هر پوند از وزن بدن خود (25 میلی گرم در کیلوگرم) به مدت هشت روز مصرف کردند. در پایان مطالعه ، آنها تحریک پذیرتر وعصبی بودند ، میزان افسردگی بالاتری داشتند و در تست های ذهنی عملکرد بدتری داشتند.
یک مطالعه دیگر نشان داد در افرادی که نوشابه های بدون قند دارای شیرین کننده مصنوعی مصرف کرده اند ، خطر ابتلا به سکته مغزی و زوال عقل افزایش یافته است.
5-ماهی های دارای جیوه
برخی از ماهی ها جیوه را از آبهای آلوده به فلزات سنگین جذب می کنند، در بدن خود ذخیره می کنند و بعد از خوردن ماهی ها جیوه که فلزی سمی است وارد بدن ما می شود و جیوه می تواند باعث ایجاد مشکل در سیستم عصبی و مغز شود و مقدار زیاد آن می تواند سبب آسیبهای مغزی دائمی شود. ماهی هایی که مستعد جذب جیوه هستند: king mackerel ، orange roughy, swordfish, shark, tilefish, escolar،ahi tuna, and bigeye tuna (بصورت تازه، کنسروی یا یخ زده)
6- چربیهای اشباع + روغن های هیدروژنه (جامد)
چربیهای اشباع شده به طور مستقیم باعث آسیب به بخش هیپوکامپ می شود. هیپوکامپ بخشی از مغز است که مسئول یادگیری و شکل گیری خاطرات می باشد. چربی اشباع در کره، دنبه، چربی گوشت، پوست مرغ، شیر و پنیر پرچرب، روغن نارگیل،روغن پالم، کره کاکائو، خامه، خامه ترش، بستنی،چربی گوشت خوک وجود دارد.(خوردن این چربی ها هم کلسترول بد خون را بالا می برد و هم به قلب و مغز آسیب می رساند.
7- غذاهای سرخ کرده
مطالعات انجام شده نشان داده کسانی که در رژیم غذایی خود غذای سرخ کرده زیاد مصرف می کنند، در تستهای مربوط به یادگیری، حافظه و عملکرد مغز نمره پائین گرفته اند. محققان براین باورند که خوردن غذاهای سرخ کرده باعث التهاب مغز و کوچک شدن مغز می شود. غذاهای سرخ شده،مارگارین، شورتنیگها، محصولات قنادی مثل کیک و کلوچه، دونات و کراکر دارای اسیدهای چرب ترانس هستند و خوردن آنها توصیه نمی شود.
8- الکل
منابع:
